محراب ابراهیمی

ضیاؤالدین خان "انیس" در صفحه فیسبوک یکی از دوستانم به مطلبی برخوردم که نوشته بود "سرمعلم ضیاؤالدین خان از معارف خدا حافظی کرد" با دیدن این مطلب و عکس نسبتاً بی کیفیت استاد به یاد روزهای افتادم که در فضای باز و روی سبزه ها برای اولین بار با تباشیر و تخته سیاه آشنا شدم. اتفاقاً اولین روز مکتب رفتنم هنوز در خاطرم است؛ در یکی از روزهای آفتابی بهار (سال 1373 ) بود که به اتفاق پدرم به مکتب رفتیم، در فاصله‌ی که از خانه تا مکتب می‌پیمودیم شاید حدوداً 10 دقیقه، هرچه تعریف نیکی بود که پدرم از مکتب گفت و من نیز از شوق بر لباس نمی‌گنجیدم. در اداره‌ی مکتب با مرد مهربانی روبر شدم که از بهر احترام به پا ایستاد و با پدرم مصافحه کرد و با من نیز دست داد. از اینکه هم روستایی ما بود از قبل با نامش آشنا بودم اما ندیده بودمش. پس از مراحل ثبت نام، مرا بیرون از ساختمان گِلی هدایت کرد و در میان جمعی اندکی از هم سن و سالانم که پیش از من آمده بودند روی سبزه زاری نشستم و به درس اولین معلم‌ام که نام شان دقیق یادم نیست گوش دادم. پس از آن بود که من، سرمعلم ضیاؤالدین خان را از نزدیک آ

حدود ۳۰ سال قبل، در یک بعد از ظهر ابری بهار، زندگی یک دختر پانزده ساله در ولایت شمالی بغلان به قمار گذاشته شد. این قمار، قمار فرهنگ حاکم آن دیار بود. یک دختری که هیچ نمی‌دانست چرا و به چه جرمی، باید زن پسر ۲۰ ساله‌ای در روستایش می‌شد که شاید از او متنفر هم بود. بدتر این که او با نامی به خانه‌ی شوهر رفت که ننگ بود. بزرگان روستا فیصله کرده بودند که او به بد داده شوند. گلنار (نام مستعار)، در آن زمان پانزده سال عمر داشت. او برخلاف دیگر دختران هم روستایی‌اش که با ساز و سرود به خانه‌ی شوهر می‌رفتند، با جبر و ترس به خانه‌ی شوهر رفت. او را به بد داده بودند تا از خون‌ریزی میان دو خانواده جلوگیری شود. بر اساس این فرهنگ رایج، هرگاه در میان دو خانواده و یا قومی، قتلی صورت بگیرد، برای جلوگیری از خون‌ریزی‌های بیشتر، دختری از خانواده‌ی قاتل باید به خانواده‌ی مقتول به بد داده شود. آن دختر در کنار این که مانند یک برده‌ی جنسی باید سال‌ها زندگی جدیدش را تحمل کند، هیچ‌گونه حق و صلاحیتی ندارد. اما گلنار هیچ جرمی نداشت. هیچ یک از اعضای خانواده‌اش نیز جرمی را مرتکب نشده بودند. هیچ قتلی ه